Τα 1.000 και πλέον τμήματα που σβήνει από τον χάρτη των σχολείων η κυβέρνηση πανελλαδικά, στο όνομα ενός δήθεν «εξορθολογισμού», σημαίνουν με μια πρόχειρη αναγωγή 130 λιγότερα σχολεία, επισημαίνει ο εκπαιδευτικός Άκης Σωτηρόπουλος, μέλος του ΔΣ της ΟΛΜΕ, εκλεγμένος με τις Παρεμβάσεις. Παράλληλα τονίζει ότι ο αυταρχισμός και οι αποβολές που η κυβέρνηση αναγορεύει σε κεντρικό στοιχείο της σχολικής ζωής συσκοτίζουν τις πραγματικές αιτίες και δεν θέτουν υπό αμφισβήτηση το σύστημα, ενώ οδηγούν σε ένα σχολείο-στρατώνα αποκομμένο από την κοινωνία.
Συνέντευξη στον Γιώργο Κρεασίδη
Η χρονιά ξεκινάει με το κλείσιμο πάνω από 1.000 τμημάτων, με την κυβέρνηση να μιλάει για «εξορθολογισμό». Τι σημαίνει αυτό στην πραγματικότητα;
Είναι πολύ παλιά η συνήθεια της εξουσίας να διαστρεβλώνει τις έννοιες για να νομιμοποιήσει τις αυθαιρεσίες της. Η κυβέρνηση χαρακτηρίζει «εξορθολογισμό» το κλείσιμο 1.000 και πλέον τμημάτων πανελλαδικά, αριθμός που με πρόχειρη αναγωγή αντιστοιχεί σε 130 σχολεία. Ο στόχος προφανής: συρρίκνωση των τμημάτων σημαίνει ελαχιστοποίηση των κενών σε εκπαιδευτικούς και λιγότερες προσλήψεις. Οι δημοσιονομικοί κόφτες των μνημονίων και τα αιματηρά πλεονάσματα είναι εδώ! Ο «εξορθολογισμός» ισοπεδώνει τα μαθητικά μορφωτικά δικαιώματα. Αν κάποιος/α απ' αυτούς/ες επιθυμεί σε λύκεια και ΕΠΑΛ να φοιτήσει σε ομάδα προσανατολισμού που χαρακτηρίστηκε κλειστό τμήμα σαν «ολιγομελές», είτε πρέπει να αλλάξει αντικείμενο, είτε να διανύει καθημερινά τεράστια απόσταση, αν βρει σχολείο με τη συγκεκριμένη επιλογή. Ακόμα, επιβάλλεται στους μαθητές Γυμνασίων και Λυκείων να φοιτούν σε τμήματα των 28 μαθητών. Ο «εξορθολογισμός» τους πλήττει και τα εργασιακά δικαιώματα των εκπαιδευτικών, αφού δημιουργεί πλεονάσματα, με αποτέλεσμα τη μετακίνηση σε τρία και τέσσερα σχολεία για να καλυφθεί το αυξημένο -από το μνημονιακό 2013- ωράριο. Παράλληλα, οι τοποθετήσεις γίνονται με αδιαφάνεια, καθώς στα αρμόδια υπηρεσιακά συμβούλια δεν υπάρχουν πραγματικά εκλεγμένοι αιρετοί για να ενημερώνουν τον κλάδο.
Αν και έγιναν 10.000 προσλήψεις μόνιμων εκπαιδευτικών, με την κυβέρνηση να λέει ότι αυτό έγινε πρώτη φορά και καλύφθηκαν, έρχονται χιλιάδες προσλήψεις αναπληρωτών. Τι συμβαίνει με τα κενά των εκπαιδευτικών;
Πέρσι προσλήφθηκαν πάνω από 50.000 αναπληρωτές/τριες και παρ' όλα αυτά δεν καλύφθηκε το σύνολο των κενών. Αν σκεφτούμε ότι το καλοκαίρι είχαμε 5.000 περίπου συνταξιοδοτήσεις, καταλαβαίνουμε ότι οι μισοί από τους 10.000 διορισμούς καλύπτουν αυτές τις θέσεις. Προφανώς, λοιπόν, και φέτος θα προσληφθούν χιλιάδες αναπληρωτ(ρι)ες, αφού οι διορισμοί είναι κυριολεκτικά σταγόνα στον ωκεανό των κενών. Η θέση του εκπαιδευτικού κινήματος είναι καθαρή: μαζικοί μόνιμοι διορισμοί εκπαιδευτικών για να καλυφθούν όλα τα κενά και να πάρει τέλος το θέατρο του παραλόγου με τους/τις αναπληρωτ(ρι)ες, που κάθε χρόνο αναπληρώνουν τον εαυτό τους και αντιμετωπίζουν τεράστια οικονομικά και οικογενειακά προβλήματα.
Εδώ και τέσσερα χρόνια είναι σε εξέλιξη η σύγκρουση των εκπαιδευτικών με το υπουργείο για την αξιολόγηση. Ποιος είναι ο χαρακτήρας αυτής της μάχης και τι γίνεται με τις απειλές για διώξεις;
Η σύγκρουση των εκπαιδευτικών με επίδικο την αξιολόγηση είναι σε εξέλιξη εδώ και 30 χρόνια. Τώρα ζούμε την πιο έντονη και οξεία φάση της. Αυτό που πρέπει να ξεκαθαριστεί στην ελληνική κοινωνία είναι ότι η αξιολόγηση, τόσο με την παλιά μορφή του επιθεωρητισμού, όσο και με τη σύγχρονη, αποτελεί έναν θεσμό με τον οποίο επιχειρείται η ιδεολογική χειραγώγηση και η συμμόρφωση με το αξιακό και ιδεολογικό σύστημα των κυρίαρχων κοινωνικών ομάδων. Είναι, επίσης, ένας μηχανισμός κομβικής σημασίας για την ολοκλήρωση των αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων στον χώρο της εκπαίδευσης, δηλαδή την κατηγοριοποίηση εκπαιδευτικών και σχολείων, μέσω και της σύνδεσής της με τις δημοσιοποιούμενες επιδόσεις των μαθητ(ρι)ών, την «ελεύθερη» επιλογή σχολείου με voucher, την εισβολή των επιχειρήσεων και την ιδιωτικοποίηση. Και οι πιο καλόπιστοι καταλαβαίνουν πλέον και δεν συναινούν στη φαρσοκωμωδία της σκηνοθετημένης παρακολούθησης του μαθήματος τους, το οποίο θα αποτιμηθεί σε μια τετράβαθμη κλίμακα λες και η διδασκαλία ποσοτικοποιείται. Γι' αυτό δηλώνουν απεργία-αποχή. Η συμμετοχή συνήθως έρχεται κάτω από το βάρος των απειλών και της τρομοκρατίας. Σε κάθε περίπτωση το υπουργείο δεν δικαιούται να κομπάζει ότι η αξιολόγηση πέρασε, γιατί είναι καταδικασμένη στο συλλογικό υποσυνείδητο του εκπαιδευτικού κόσμου. Αυτό δεν το συγχωρούν στο εκπαιδευτικό κίνημα. Τριάντα χρόνια δεν μπορούν να την επιβάλουν και γι' αυτό τώρα «παίζουν τα ρέστα τους» με τις απειλές για διώξεις απεργών για πρώτη φορά μετά τη μεταπολίτευση. Το δικαίωμα στην απεργία, όμως, είναι ιερό, έχει χυθεί αίμα γι' αυτό, και κανείς δεν είναι διατεθειμένος να γυρίσει το ρολόι της ιστορίας 100 χρόνια πίσω.
Ακούμε συχνά ότι για μια σειρά θέματα της σχολικής ζωής η λύση είναι αποβολές μαθητών. Πού στοχεύει αυτό το κλίμα, σε τι σχολείο μας οδηγεί;
Το ιδεολόγημα ότι η λύση για τη μαθητική παραβατικότητα είναι οι αποβολές είναι η επιτομή του λαϊκισμού. Απευθύνεται σ΄ εκείνα τα τμήματα της κοινωνίας που δεν κατανοούν ότι οι παραβατικές συμπεριφορές συνδέονται με τους υλικούς όρους διαβίωσης και τις γενικότερες κοινωνικές συνθήκες μέσα στις οποίες ζουν οι μαθητ(ρι)ες. Οι κοινωνικές ανισότητες, η φτώχεια, η ανεργία, η έλλειψη ποιότητας ζωής και η θεοποίηση της ύλης και του χρήματος είναι οι βασικές αιτίες. Ο αυταρχισμός και οι αποβολές συσκοτίζουν τις πραγματικές αιτίες και δεν θέτουν υπό αμφισβήτηση το σύστημα που τις παράγει, ενώ παράλληλα οδηγούν σε ένα σχολείο-στρατώνα αποκομμένο από την κοινωνία.
Πώς στέκονται ΟΛΜΕ και ΔΟΕ σε αυτές τις συνθήκες;
Δυστυχώς αποδεικνύονται κατώτερες των περιστάσεων. Τα Δ.Σ. τους είναι δέσμια των παρατάξεων του κυβερνητικού γραφειοκρατικού συνδικαλισμού. Έτσι, πρωταρχικό τους μέλημα είναι η ικανοποίηση των συμφερόντων των κομματικών οργανισμών που βρίσκονται πίσω τους. Ενώ η εκπαίδευση βομβαρδίζεται από μέτρα, καλούν απλώς τον κλάδο σε επαγρύπνηση και προετοιμασία ή σε αποσπασματικές και συμβολικές κινητοποιήσεις χωρίς προοπτική αντίστασης και νίκης, ενώ αρνούνται ή καταψηφίζουν κάθε πρόταση για την οργάνωση ενιαίου παρατεταμένου αγώνα.
Ποια θα μπορούσε να είναι του εκπαιδευτικού κινήματος; Τι προτείνει ο χώρος των Παρεμβάσεων;
Το γενικευμένο κλίμα δυσαρέσκειας και αμφισβήτησης της κυβερνητικής πολιτικής και η φθορά της στη λαϊκή συνείδηση, διαμορφώνουν δυνατότητες για την ανασύνταξη του κινήματος, με ένα ισχυρό κίνημα ανατροπής, ώστε να αποκρουστούν οι αντεργατικές- αντιεκπαιδευτικές πολιτικές, να νικήσουν οι αγώνες, να επιβάλουν κατακτήσεις και την ανατροπή της κυβερνητικής πολιτικής. Με όπλο τα αιτήματα και τις διεκδικήσεις του κλάδου απαιτείται πολύμορφος διαρκής αγώνας για αξιοπρεπή εργασία και ζωή, για εκπαίδευση δημόσια και ουσιαστική για όλα τα παιδιά.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (14.9.24)
