ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ - ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ Α' ΕΛΜΕ
Καταγγελία για τις κάμερες στο ΕΠΑΛ Κουφαλίων
Όχι κάμερες στα σχολεία! Ασφαλές, ζωντανό και δημιουργικό σχολείο
Η εκπαιδευτική κοινότητα του ΕΠΑΛ Κουφαλίων βρέθηκε αιφνιδιαστικά πριν τις διακοπές του Πάσχα μπροστά στην απαράδεκτη εγκατάσταση καμερών στην αυλή, ενώ αρχικά είχαν τοποθετηθεί και σε εσωτερικούς χώρους (!), παρά το γεγονός ότι απαγορεύεται κάτι τέτοιο, για να αφαιρεθούν από κει μετά τις αντιδράσεις. Καταγγέλλουμε το γεγονός ότι επιχειρήθηκε να βρεθούν προ τετελεσμένων ο σύλλογος διδασκόντων, η μαθητική κοινότητα και οι γονείς με fast- track διαδικασίες και στα μουλωχτά στο τέλος των μαθημάτων και πριν τις εξετάσεις. Με τρόπο απαξιωτικό και αντιδημοκρατικό δεν υπήρξε ποτέ κάποια ενημέρωση από τις διευθύνσεις του ΕΠΑΛ και του ΕΚ Κουφαλίων, ενώ υπάρχει απόλυτο σκοτάδι για το ποια είναι η σχετική απόφαση, ποιος αναλαμβάνει την ευθύνη και πώς αιτιολογείται αυτή η ενέργεια. Ούτε καν οι πολύ ελαστικές προβλεπόμενες θεσμικά αναγκαίες προϋποθέσεις δεν τηρήθηκαν, δηλαδή η κατάθεση αιτιολογημένης πρότασης και γιατί η κάμερα είναι το αποτελεσματικό μέσο φύλαξης και όχι πχ οι φύλακες ή κάγκελα κ.ο.κ. Δεν έγινε φυσικά η προβλεπόμενη διαδικασία διαβούλευσης που προβλέπει τη συνεδρίαση και τοποθέτηση του Συλλόγου Διδασκόντων, του 15μελούς συμβουλίου μαθητών και του Συλλόγου Γονέων.
Οι «πρόθυμες» διευθύνσεις ΕΠΑΛ και ΕΚ που αξιοποιούνται από τον Δήμο Χαλκηδόνας αρνούνται κατηγορηματικά με διάφορα προσχήματα να γίνει συνεδρίαση συλλόγου διδασκόντων, όπως αρχικά είχαν δεσμευτεί ώστε να υπάρξει πληροφόρηση και να δοθούν εξηγήσεις. Δεν παρέχουν ούτε καν εκ των υστέρων καμία ενημέρωση, όπως για παράδειγμα ποιος έχει πρόσβαση στο υλικό καταγραφής, ενώ δεν υπάρχουν οι προβλεπόμενες πινακίδες ενημέρωσης για την ύπαρξη κάμερας στον χώρο. Αναρωτιέται κανείς αν σε ένα σχολείο με πιεστικά προβλήματα που εμπόδιζαν την ομαλή λειτουργία του, όπως η έλλειψη καθηγητών ακόμα και στο «παρά πέντε» των εξετάσεων, τα οποία αντιμετωπίζονται με συγχωνεύσεις τμημάτων (27 μαθητές σε εργαστηριακό μάθημα!) και υποχρεωτικές υπερωρίες, αυτό που έλλειπε ήταν οι… κάμερες παρακολούθησης. Αναρωτιέται κανείς επίσης αν στο σχολείο που ονειρεύονται οι οπαδοί της αξιολόγησης το μόνο δικαίωμα που θα απομείνει είναι το «διευθυντικό δικαίωμα» που επιβάλλεται ετσιθελικά, προσπερνώντας και το θεσμικό πλαίσιο, ενώ οι εκπαιδευτικοί μένουν στο σκοτάδι για ένα τόσο σημαντικό θέμα που αφορά την καθημερινή τους παρουσία στον χώρο εργασίας. Είναι δυνατόν να δεχτούμε για τους μαθητές την εικόνα ενός σχολείου που ενώ κάθε χρόνο αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα λειτουργίας με τα κενά που παρουσιάζονται, αντί να διεκδικεί και να δίνει λύσεις, να δείχνει ζήλο μόνο για να «προσφέρει» την εικόνα της επιτήρησης με κάμερες σε κάθε σημείο της αυλής;
Υπάρχουν, αν πρόκειται να μιλήσουμε επί της ουσίας, άλλα ηπιότερα μέσα για την ασφάλεια των σχολικών χώρων, τα οποία δεν θίγουν τα προσωπικά δεδομένα. Και προφανώς υπάρχουν δημοκρατικότεροι δρόμοι για να αποφασίζονται όσα αφορούν το σχολείο, με αίσθηση ευθύνης, δημοκρατικής ευαισθησίας και παιδαγωγικής φροντίδας, γιατί είναι χώρος μόρφωσης και κοινωνικοποίησης νέων παιδιών και χώρος εργασίας για τους εκπαιδευτικούς και το προσωπικό και όχι πχ μια αποθήκη εμπορευμάτων.
Το μέτρο είναι απαράδεκτο και αυταρχικό. Ο Δήμος Χαλκηδόνας και οι διευθύνσεις πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους αφαιρώντας τις κάμερες. Δεν μπορεί στο όνομα της εξυπηρέτησης της δημοσιονομικής λιτότητας κλπ να επιλέγεται η τοποθέτηση καμερών και όχι την πρόσληψη επαρκούς αριθμού μονίμων φυλάκων, ώστε τις ώρες που το σχολείο δεν λειτουργεί να έχουν την επιστασία του χώρου, καθώς και άλλα μέτρα ασφαλείας , όπως σύστημα συναγερμού με αισθητήρες και ανιχνευτές κίνησης, επαρκής φωτισμός κλπ. Είναι λάθος να επιλέγεται ο έλεγχος της νεανικής ηλικίας και όχι η δημιουργία των συνθηκών βελτίωσης για την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας των μαθητών μας, τόσο στα σχολεία (σύγχρονα, κατάλληλα διδακτήρια, εξασφάλιση της λειτουργία τους ως αθλητικά και πολιτιστικά κέντρα της γειτονιάς). Χρειαζόμαστε ζωντανά σχολεία, κυψέλες δημιουργίας σε μια ζωντανή, φωτισμένη, λειτουργική και ανθρώπινη πόλη και όχι έρημα σχολεία, με γκρίζους τοίχους με υπερμεγέθη κάγκελα και κάμερες παντού προσομοιάζουν με φυλακές. Καλλιεργούν αισθήματα αποστροφής στο σχολείο και θυμού στους μαθητές μας. Η υιοθέτηση και ικανοποίηση αυτών των αιτημάτων πρέπει να είναι η πυξίδα και των δημοτικών αρχών και όχι η εγκατάσταση συστημάτων παρακολούθησης.
Εξάλλου παρόμοιοι μηχανισμοί όπως οι κάμερες εξουδετερώνονται εύκολα από το οργανωμένο έγκλημα, αλλά παράλληλα λειτουργούν ανασταλτικά και κατασταλτικά στην ελευθερία κινήσεων και στην ελευθερία λόγου και της κριτικής, που αποτελούν την ουσία της εκπαίδευσης και της παιδαγωγικής ελευθερίας. Υπονομεύουν τη δημοκρατική λειτουργία του σχολείου και μπορεί να αποτελέσουν μέσο ποινικοποίησης της συλλογικής δράσης, της ελεύθερης διακίνησης ιδεών, αλλά και υπονόμευσης δημοκρατικών εργασιακών και ατομικών δικαιωμάτων και συνδικαλιστικών ελευθεριών.
Καθόλου τυχαία η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, δηλαδή ένας κρατικός φορέας, δεν είναι τυχαίο που τονίζει:
«Η ύπαρξη και μόνο καμερών σε σχολεία και άλλους χώρους όπου δραστηριοποιούνται ανήλικοι (όπως παιδικοί σταθμοί, οικοτροφεία, φροντιστήρια κλπ.) χρήζει ιδιαίτερης προσοχής, αφού δεν είναι εύκολο να αξιολογηθούν οι συνέπειες που μια τέτοια επεξεργασία μπορεί να έχει για την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας των ανηλίκων. Συγκεκριμένα, υπάρχει ο κίνδυνος να περιορισθεί η ανάπτυξη της έννοιας της ελευθερίας τους, εάν πιστέψουν από μικρή ηλικία ότι είναι φυσιολογικό να παρακολουθούνται μέσω καμερών (βλ. και Γνωμοδότηση 2/2009 της Ομάδας»
Με την ηλεκτρονική παρακολούθηση εθίζονται οι μαθητές να δέχονται παθητικά τον έλεγχο της φυσικής παρουσίας και δράσης τους, σαν να είναι ύποπτοι, γεγονός που επιδρά αρνητικά στη διαμόρφωση της προσωπικότητας και προσβάλλει βάναυσα την προσωπική τους αξιοπρέπεια, αλλά και την παιδαγωγική λειτουργία του σχολείου.
Οι ασαφείς διαβεβαιώσεις για λειτουργία των καμερών μετά τη λήξη του διδακτικού ωραρίου δεν αναιρούν τα σοβαρά ζητήματα που αφορούν την προστασία των προσωπικών δεδομένων των μαθητών και συνολικά της σχολικής κοινότητας, καθώς δεν διασφαλίζεται ότι οι κάμερες θα ανοίγουν μόνο όταν δεν είναι τα παιδιά εκεί και ότι το υλικό δε θα φυλάσσεται για οποιαδήποτε μελλοντική χρήση και δε θα διατεθεί ποτέ πουθενά αλλού.
Καλούμε την Α' ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης να αναλάβει πρωτοβουλίες, ώστε μαζί με τους συλλόγους διδασκόντων, την μαθητική κοινότητα, τους συλλόγους γονέων και κηδεμόνων και την τοπική κοινωνία να μην αποδεχθούν την εγκατάσταση συστημάτων παρακολούθησης χωρίς την τήρηση προβλεπόμενων προϋποθέσεων και τη σύμφωνη γνώμη των φορέων της εκπαιδευτικής κοινότητας, και να απαιτήσουν την απομάκρυνση των καμερών. Αλλά και να διεκδικήσουν τα αναγκαία μέτρα, για την φύλαξη των σχολικών μονάδων, ώστε να αποφευχθούν τέτοια μέτρα. Και παραπέρα να απαιτήσουμε τα αναγκαία ώστε η επόμενη σχολική χρονιά να ξεκινήσει στην ώρα της και με τρόπο που θα διασφαλίζει την παιδαγωγική ελευθερία, τα μορφωτικά δικαιώματα των μαθητών και τα εργασιακά δικαιώματα των εκπαιδευτικών και του προσωπικού.
