Καλούμε την ΟΛΜΕ και τις ΕΛΜΕ να οργανώσουν άμεση απεργιακή απάντηση στην επιχείρηση της κυβέρνησης για την εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση της
Δημόσιας Δευτεροβάθμιας Επαγγελματικής και Τεχνικής εκπαίδευσης
Τρία χρόνια μετά τον νόμο Κεραμέως για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (ΕΕΚ), το Υπουργείο Παιδείας επανέρχεται με ένα νέο σχέδιο νόμου που έχει ως στόχο να συμπληρώσει και να εμβαθύνει τις διατάξεις του προηγούμενου. Ως γνωστόν ο νόμος Κεραμέως αποτελεί το βασικό εργαλείο για την πιο ακραία συντηρητική και νεοφιλελεύθερη παρέμβαση της κυβέρνησης στο χώρο της εκπαίδευσης στο επίπεδο της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Ο νόμος αυτός έθεσε τις βάσεις για την αποδυνάμωση συνολικά του χαρακτήρα της Δημόσιας Εκπαίδευσης -και πιο ειδικά της Λυκειακής Βαθμίδας- μέσω του σκληρού εξεταστικού πλέγματος με την εφαρμογή πανελλαδικού τύπου εξετάσεων στα ΓΕΛ και τα ΕΠΑΛ. Ο στόχος είναι τριπλός: α) Η κατηγοριοποίηση των σχολικών μονάδων μέσω της αξιολόγησης με βάση τα αποτελέσματα των εξετάσεων. β) Η μετατόπιση μεγάλου μέρους του μαθητικού πληθυσμού στις μεταγυμνασιακές Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΕΚ), πράγμα που θα επιφέρει τη συρρίκνωση συνολικά της Λυκειακής βαθμίδας. Τους ίδιους στόχους επιτελούν και οι εξετάσεις στο τέλος της υποχρεωτικής εκπαίδευσης που ονομάστηκαν «Ελληνική Pisa». γ) Η παραπέρα ιδιωτικοποίηση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης με την ανάπτυξη των δομών κατάρτισης (ΣΕΚ, ΙΕΚ) που βρίσκονται έξω απ’ τις δομές της Δημόσιας Εκπαίδευσης και την είσοδο των επιχειρήσεων στον προγραμματισμό των Τομέων και Ειδικοτήτων, στα προγράμματα σπουδών και τη μαθησιακή διαδικασία μέσω της μαθητείας και της πρακτικής άσκησης στη λογική της μάθησης με βάση την εργασία.
Αυτές οι επιλογές αποτελούν κεντρικές κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του ΟΟΣΑ και του ΣΕΒ, όπως προκύπτει απ’ τα κείμενα αυτών των οργανισμών, αλλά και τη μνημόνευση αυτών των οργανισμών στους νόμους που έχουν ήδη ψηφιστεί αλλά και την αιτιολογική έκθεση στο παρόν σχέδιο νόμου.
TO ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΠΙΕΡΡΑΚΑΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΚΑΙ ΕΜΒΑΘΥΝΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΚΕΡΑΜΕΩΣ
Ο βασικός στόχος της νεοφιλελεύθερης μεταρρύθμισης στην ΤΕΕ είναι «η Προώθηση της μάθησης με βάση την εργασία, συμπεριλαμβανομένων υψηλής ποιότητας πρακτικής άσκησης, μαθητείας και διττών μοντέλων μάθησης που διευκολύνουν τη μετάβαση από τη μάθηση στην εργασία και η Προώθηση εταιρικών σχέσεων μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών φορέων (για να εξασφαλίζονται κατάλληλα προγράμματα σπουδών και παροχή κατάλληλων δεξιοτήτων)», όπως ακριβώς αναφέρεται ξεκάθαρα στα κείμενα της ΕΕ.
Η κατεύθυνση είναι σαφέστατη. Αναίρεση της αποκλειστικής ευθύνης της πολιτείας να παρέχει επαγγελματική εκπαίδευση στις δημόσιες δομές και την ανάθεση εν μέρει ή συνολικά αυτής της ευθύνης στις επιχειρήσεις.
Τα ΚΕΕΚ
Βασικό πυλώνα για την απόσπαση των ΕΠΑΛ και των ΕΚ απ’ τη δομή της τυπικής Δημόσιας Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, αποτελούν τα ΚΕΝΤΡΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ (ΚΕΕΚ). Τα ΚΕΕΚ θα αποτελούν το κέντρο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΕΕΚ) μιας περιοχής, και θα λογοδοτούν, αφού εκεί θα υπάγονται, απευθείας στη Γενική Γραμματεία Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Δια Βίου Μάθησης (ΓΓΕΕΚ & ΔΒΜ). Προφανώς μέσω των ΚΕΕΚ θα οργανώνεται και θα καθορίζεται το σύνολο της εκπαιδευτικής λειτουργίας των ΕΠΑΛ –ΕΚ που συμμετέχουν στην αντίστοιχη δομή. Η διοίκηση (συμβούλιο) του ΚΕΕΚ συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού. Μέλη του Συμβουλίου είναι: α) οι Διευθυντές των επιμέρους δομών εκπαίδευσης και κατάρτισης που υπάγονται στο Κέντρο, β) ο Διευθυντής του Εργαστηριακού Κέντρου (ΕΚ), γ) ένας (1) εκπρόσωπος του οικείου Δήμου, στον οποίο εδρεύει το ΚΕΕΚ και ο οποίος έχει την ευθύνη των κτιριακών εγκαταστάσεων, καθώς και δ) εκπρόσωποι των Επιμελητηρίων της οικείας περιφερειακής ενότητας.
Είναι προφανές ότι ο βασικός μοχλός διοίκησης που θα καθορίζει τις αποφάσεις θα αποτελείται απ’ τους εκπροσώπους του ιδιωτικού τομέα και δευτερευόντως απ΄ τον Δήμο. Η αγορά και τα συμφέροντά της θα αποτελέσουν τον βασικό πυλώνα κατευθύνσεων και αποφάσεων στην εκπαιδευτική λειτουργία των ΕΠΑΛ – ΕΚ και των αντίστοιχων δομών κατάρτισης ΕΣΚ – ΣΑΕΚ (ΙΕΚ) .
Τα ΚΕΕΚ θα έχουν βασικό ρόλο για τους τομείς και ειδικότητες που θα λειτουργούν στα ΕΠΑΛ – ΕΚ και στις αντίστοιχες δομές κατάρτισης ΕΣΚ – ΣΑΕΚ (ΙΕΚ), αφού προτείνουν την ίδρυσή τους, τη λειτουργία τους και την κατάργησή τους. Επίσης μέσω των Θεματικών Ερευνητικών Ινστιτούτων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΘΕΙΕΕΚ) που μπορεί να συσταθούν σε κάθε ΚΕΕΚ , εκτός απ’ τη διάγνωση των αναγκών της τοπικής αγοράς, μπορούν να προχωρήσουν στην ανάπτυξη προγραμμάτων σπουδών και οδηγών κατάρτισης θεματικού χαρακτήρα στα ενδεικνυόμενα επίπεδα του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (ΕΠΠ), σε συνεργασία με τους κατά περίπτωση αρμόδιους φορείς. Δηλαδή μπορούν να παίξουν τον ρόλο του ΙΕΠ σε τοπικό επίπεδο. Επιπλέον τα ΚΕΕΚ έχουν τη δυνατότητα να συνάπτουν προγραμματικές συμβάσεις ή συμφωνίες με άλλους φορείς του δημόσιου τομέα και με φορείς του ιδιωτικού τομέα, αλλά και να φροντίζουν για την προσέλκυση δωρεών και την ανάπτυξη συνεργασιών με φορείς του εξωτερικού. Είναι προφανές ότι θα έχουν αρμοδιότητα και καθήκον την εξεύρεση πόρων για τον εξοπλισμό των δομών ευθύνης τους. Η ομολογία ότι η πολιτεία αποχωρεί σιγά σιγά από την ευθύνη χρηματοδότησης των σχολείων γίνεται οφθαλμοφανής.
Το ΚΕΕΚ, μέσω του Γραφείου Επαγγελματικής Ανάπτυξης και Σταδιοδρομίας (ΓΕΑΣ), θα έχει την ευθύνη προώθησης της μαθητείας και της πρακτικής άσκησης των μαθητών και των καταρτιζόμενων στις δομές ευθύνης του.
Η θέση του εξωτερικού μάνατζερ ως Οργανωτικού Συντονιστή σε κάθε Κ.Ε.Ε.Κ ο οποίος δεν έχει καμιά σχέση με το Σ.Δ των ΕΠΑΛ με υπερεξουσίες όπως τη «βοήθεια στους δ/ντες», τον στρατηγικό σχεδιασμό του ΚΕΕΚ έως τις προτάσεις για κατάργηση ή ίδρυση νέων ειδικοτήτων και την άμεση συνεργασία με το ΚΣΕΕΚ και ΣΣΠΑΕ (κεντρικό και περιφερειακό συμβούλιο ΕΕΚ με συμμετοχή επιχειρήσεων) για τις ανάγκες της τοπικής αγοράς εργασίας, αποδυναμώνει πλήρως τους συλλόγους διδασκόντων των ΕΠΑΛ, οδηγεί σε λειτουργία με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και όρους επιχείρησης σπρώχνοντας περισσότερο τα ΕΠΑΛ προς την κατάρτιση και πιο μακριά από δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Είναι ολοφάνερο ότι ο Δημόσιος πυλώνας της ΤΕΕ, όσον αφορά τις εκπαιδευτικές του λειτουργίες και διαδικασίες, περνάει στον έλεγχο των δυνάμεων της αγοράς, με αποτέλεσμα την συρρίκνωση του Δημόσιου χαρακτήρα της και την παραπέρα ιδιωτικοποίησή της.
ΕΠΑΛ και ΕΚ
Με το νέο σχέδιο νόμου τα ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΛΥΚΕΙΑ (ΕΠΑΛ) και τα ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΚΕΝΤΡΑ (ΕΚ) προσαρμόζουν ακόμη περισσότερο τη λειτουργία τους στις άμεσες ανάγκες της τοπικής αγοράς, αφού οφείλουν να προχωρήσουν στην εναρμόνιση των επαγγελματικών τομέων και ειδικοτήτων με τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας, αλλά και με την αγορά ευρύτερα αφού ο στρατηγικός σχεδιασμός της επαγγελματικής εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης, πραγματοποιείται με την ουσιαστική συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων.
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου βασικός σκοπός στη λειτουργία των ΕΠΑΛ και των ΕΚ είναι η ενίσχυση του βαθμού αυτονομίας των μονάδων, με ενεργό ρόλο των εκπροσώπων της τοπικής κοινωνίας. Είναι ηλίου φαεινότερο ότι ο κύριος στόχος είναι η λειτουργία του δημόσιου πυλώνα της ΤΕΕ με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, μέσω της οικονομικής, διοικητικής και εκπαιδευτικής αυτονομίας τους, που θα επέλθει με κύριο εργαλείο την αξιολόγηση της σχολικής μονάδας. Αυτή η λειτουργία εξασφαλίζεται μέσω της ένταξης των ΕΠΑΛ και ΕΚ στα ΚΕΕΚ, αλλά και για τα υπόλοιπα σχολεία που δεν εντάσσονται στις παραπάνω δομές εξασφαλίζεται μέσω της Επιτροπής Συντονισμού του Επαγγελματικού Λυκείου (Ε.Σ. ΕΠΑΛ), που αποτελεί πλέον το βασικό όργανο διοίκησης του ΕΠΑΛ. Η Επιτροπή Συντονισμού του ΕΠΑΛ (Ε.Σ. ΕΠΑΛ) αναπτύσσει συνεργασίες με το πλησιέστερο ΚΕΕΚ, με τους εκπροσώπους των κοινωνικών εταίρων και της τοπικής αυτοδιοίκησης που συμμετέχουν ως μέλη στα οικεία Συμβούλια Σύνδεσης με την Παραγωγή και την Αγορά Εργασίας (ΣΣΠΑΕ), ιδίως σε θέματα που σχετίζονται με την εξεύρεση επαγγελματικών χώρων για την πρακτική άσκηση των μαθητών, την υλικοτεχνική υποδομή και τους οικονομικούς πόρους του σχολείου. Επίσης η επιτροπή αυτή εισηγείται στο ΣΣΠΑΕ την κατάργηση, την προσθήκη και τον επανακαθορισμό των τομέων και ειδικοτήτων του οικείου ΕΠΑΛ. Πρόκειται, απ’ ότι φαίνεται, για το βασικό όργανο διοίκησης του ΕΠΑΛ και του ΕΚ αφού σ΄ αυτό μετέχουν ως μέλη με θητεία τεσσάρων (4) ετών: α) ο Διευθυντής του ΕΠΑΛ ως πρόεδρος, β) ο/οι Υποδιευθυντής/ντές του ΕΠΑΛ, γ) ο Διευθυντής και ο Υποδιευθυντής του Εργαστηριακού Κέντρου (ΕΚ), όπου υπάρχει EΚ και δ) οι Τομεάρχες του ΕΠΑΛ.
Είμαστε αντίθετοι στα πολυπληθή σχολεία, το κάθε σχολείο να έχει τα δικά του σχολικά εργαστήρια και την ευθύνη τους θα έχουν οι εκπαιδευτικοί που τα αναλαμβάνουν και ο σύλλογος διδασκόντων του σχολείου. Ειδικά για το ΕΠΑΛ να προβλεφθεί επιπλέον υποδιευθυντής με αρμοδιότητες τα εργαστήρια.
Τα ΙΕΚ που γίνονται ΣΑΕΚ
Με το νέο σχέδιο νόμου τα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ), δημόσια και ιδιωτικά, μετονομάζονται σε Σχολές Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΑΕΚ).
Στην ουσία είναι μια βαρύγδουπη εξαγγελία αφού δεν αλλάζει, επί της ουσίας, κάτι στον τρόπο λειτουργίας και στο επίπεδο σπουδών σε σχέση με τα υπάρχοντα ΙΕΚ. Αυτό που προστίθεται στη λειτουργία τους είναι το προγράμματα αναβάθμισης δεξιοτήτων και επικαιροποίησης γνώσεων, που απευθύνονται σε καταρτιζόμενουςπου έχουν ολοκληρώσει τη φοίτησή τους και δεν είναι κάτοχοι Διπλώματος Επαγγελματικής Ειδικότητας Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, επιπέδου 5, που χορηγείται στους αποφοίτους ΣΑΕΚ μετά από πιστοποίηση, και τα προγράμματα εκπαίδευσης εκπαιδευτών πρακτικής άσκησης των φορέων υποδοχής.
Σε γενικές γραμμές και κωδικοποιημένα το σχέδιο νόμου της Κυβέρνησης επιδιώκει:
- να υλοποιήσει τον σχετικό νόμο της Κεραμέως, 4763/20 και να καταστήσει την επαγγελματική εκπαίδευση κατάρτιση.
- τη δημιουργία των συγκροτημάτων (campus), των ΚΕΕΚ,με μεταγυμνασιακές σχολές (ΕΣΚ) μέχρι και ΣΕΑΚ (πρώην ΙΕΚ) που θα πιέσει τα μεμονωμένα ΕΠΑΛ οδηγώντας τα στην υποβάθμιση ή και στο λουκέτο.
- την επιλογή για κλείσιμο σχολείων ξεκινώντας από τα συστεγαζόμενα και ακολουθώντας μετά τα μεμονωμένα ΕΠΑΛ (όσα μείνουν εκτός των συγκροτημάτων).
- την αύξηση υποδιευθυντών και τομεαρχών (με επίδομα), ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών. Λειτουργεί σαν ασπιρίνη για την επικείμενη γιγάντωση των ΠΕΠΑΛ και ΕΠΑΛ που θα απομείνουν.
- οι τομεάρχες να εμπλέκονται και στη θεωρία και στα εργαστήρια και να «ανήκουν» στα ΕΠΑΛ κι όχι στα ΕΚ. Αυτή είναι η κύρια αιτία που οδηγεί στην κατάργηση του Συλλόγου Διδασκόντων στα ΕΚ.
- την είσοδο ιδιωτών σε ειδικότητες των ΕΣΚ και των ΣΕΑΚ, που μπορούν να παραμένουν Δημόσιες δομές εν μέρει ή κατ΄ όνομα ή και καθόλου.
- την είσοδο ιδιωτών στη μαθητεία που φτάνει να αφορά και ανήλικους/ες απόφοιτους/ες γυμνασίου ή δεν έχουν απολυτήριο λυκείου (ΓΕΛ και ΕΠΑΛ).
- την είσοδο ιδιωτών στην εκπαίδευση των μαθητών της Γ΄ τάξης των ΕΠΑΛ μέσω της πρακτικής άσκησης.
Ο νόμος Κεραμέως πρέπει να ανατραπεί
Το νέο σχέδιο νόμου του Πιερρακάκη να μην ψηφιστεί.
Απέναντι σ’ αυτές τις πολιτικές πρέπει να αντιπαρατάξουμε τη λογική των αναγκών των παιδιών μας και όλων των εργαζομένων για την ολόπλευρη μόρφωσή τους και τη διεκδίκηση μιας κοινωνίας που θα λειτουργεί προς όφελος του λαού μας:
Εμείς οραματιζόμαστε αλλιώς το σχολείο του παρόντος και του μέλλοντός μας.
Η εποχή που κάποιος μάθαινε το επάγγελμά του εργαζόμενος δίπλα σε κάποιον έμπειρο επαγγελματία έχει περάσει χωρίς επιστροφή.
Το σχολείο, στις σημερινές συνθήκες, οφείλει να διδάξει σε όλους τους μαθητές τα βασικά στοιχεία όλων των εφαρμοσμένων και ανθρωπιστικών επιστημών, αλλά και τα βασικά στοιχεία της βιομηχανικής, αγροτικής παραγωγής και της αναπτυσσόμενης τεχνολογίας.
Καλούμε τους εκπαιδευτικούς και την κοινωνία σε διαρκή αγώνα και πανστρατιά για να διεκδικήσουμε:
- Ενιαίο δημόσιο και δωρεάν 12χρονο, υποχρεωτικό σχολείο για όλα τα παιδιά με δίχρονη προσχολική αγωγή – εκπαίδευση με μέτρα για να φοιτούν όλα τα παιδιά και να μορφώνονται όλα τα παιδιά. Δίχρονη ολοκληρωμένη επαγγελματική εκπαίδευση αμέσως μετά, για όσα επαγγέλματα δεν απαιτείται πανεπιστημιακή μόρφωση. Αυτό πρέπει να είναι το μοναδικό δημόσιο, δωρεάν εκπαιδευτικό σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης, με ταυτόχρονη κατάργηση όλων των δομών έξω απ’ αυτό (ΔΙΕΚ, ΙΕΚ, ΕΠΑΣ άλλων υπουργείων κλπ). Με μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό. Με τομείς και ειδικότητες που να καλύπτουν τους τομείς και τις ειδικότητες των σημερινών σχολείων της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης με την προσθήκη και άλλων που θα κριθούν αναγκαίες σύμφωνα με τα συμφέροντα των εργαζομένων και όχι των τραπεζών και του κεφαλαίου. Ο στόχος αυτού του σχολείου πρέπει να είναι η εκπαίδευση των μαθητών για την απόκτηση ολοκληρωμένων γνώσεων (θεωρητικών και δεξιοτήτων) ενός ολοκληρωμένου γνωστικού αντικειμένου που ορίζεται ως επάγγελμα. Σε καμιά περίπτωση δεν θα ενσωματώνει στο πρόγραμμα σπουδών του, προγράμματα μαθητείας.
- Ανατροπή όλου του αντιδραστικού πλαισίου της αξιολόγησης, εσωτερικής – εξωτερικής και αυτοαξιολόγησης που ανοίγει το δρόμο σε απολύσεις, βαθαίνει τη φτώχεια των εκπαιδευτικών και οδηγεί στην κατηγοριοποίηση και στο κλείσιμο σχολείων.
- Όχι στην αυτονομία των σχολείων που μαζί με την κατηγοριοποίηση οδηγούν στην ιδιωτικοποίησή τους.
- Πρόσθετη Διδακτική Στήριξη και Ενισχυτική Διδασκαλία σε όλα τα σχολεία, με διορισμούς εκπαιδευτικών και προσλήψεις αναπληρωτών από την αρχή της χρονιάς.
- Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση ενταγμένη στο δημόσιο σύστημα εκπαίδευσης και εξ ολοκλήρου στο Υπουργείο Παιδείας, Κατάργηση όλων των άλλων δομών κατάρτισης. Επαγγελματικά δικαιώματα στους τίτλους σπουδών! Όχι στην κερδοσκοπία των πιστοποιήσεων και το χτύπημα των εργασιακών δικαιωμάτων!
- ΟΧΙ στην ιδιωτικοποίηση των δημόσιων δομών εκπ/σης είτε άμεσα είτε έμμεσα.
- ΟΧΙ στο κλείσιμο σχολείων, συστεγαζόμενων ή όχι. ΟΧΙ στην ύπαρξη τεράστιων και υδροκέφαλων σχολείων και στην κατάργηση και τη μείωση οργανικών θέσεων.
- ΟΧΙ στις μεταγυμνασιακές τεχνικές σχολές και στη μαθητεία που σταδιακά αφορά ανήλικους/ες απόφοιτους/ες γυμνασίου ή δεν έχουν απολυτήριο λυκείου (ΓΕΛ και ΕΠΑΛ).
Η απάντηση του εκπαιδευτικού και λαϊκού κινήματος
Παρατεταμένος πολύμορφος αγώνας διαρκείας με Γ.Σ., απεργίες, διαδηλώσεις, συγκεντρώσεις, απεργιακές επιτροπές, απεργιακό ταμείο.
Αυτήν την ώρα και με το νομοσχέδιο για την ιδιωτικοποίηση των ΑΕΙ να είναι στα σκαριά όπως και οι αλλαγές σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης που επιδιώκονται από την κυβέρνηση για την πλήρη εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση του δημόσιου σχολείου και πανεπιστημίου χρειάζεται
ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αγώνα που να συγκροτεί ένα μέτωπο όλων των
μερών του εκπαιδευτικού και λαϊκού κινήματος (εκπαιδευτικοί, φοιτητές,
μαθητές, εργαζόμενοι) που θα έχει στόχευση να μην ψηφιστούν οι
αντιδραστικές αυτές αλλαγές με ορίζοντα την ανατροπή της πολιτικής της
κυβέρνησης.
